Openingstijden: Ma - Vrij: 9:00 - 16:00

Inspecties leefomgeving

Schrijver

MVO Pro

Onderwerp MVO PRO nieuws
Gepubliceerd op

september 30, 2020

Inspectie Leefomgeving en Transport: strenger toezicht op naleven Ecodesign-richtlijn

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) gaat strenger toezicht houden op het naleven van de Ecodesign-richtlijn door de verlichtingsindustrie. Dat meldt de organisatie in haar plannen voor 2021.

De ILT legt de nadruk in het toezicht op maatschappelijk relevante onderwerpen, zoals incidentonderzoek, de inrichting van het publiek-private bodemtoezicht en het programma Schiphol. Daarnaast krijgt de ILT er enkele nieuwe taken bij op het gebied van onder meer cybersecurity, drones en de Eurostar. Dat staat in het ILT Meerjarenplan 2020-2024 Actualisering 2021 (MJP) dat minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) op Prinsjesdag aan de Eerste Kamer en Tweede Kamer heeft verstuurd.

Inspecties Ecodesign-richtlijn weer opgestart na corona

In 2020 heeft de coronacrisis grote impact gehad op de werkzaamheden van de ILT. Een deel van het toezicht heeft op afstand plaats kunnen vinden, maar het aantal inspecties ter plaatse is de afgelopen maanden fors lager geweest. Tijdens de intelligente lockdown waren alle inspecties ‘buiten’ geannuleerd, met uitzondering van inspecties naar aanleiding van incidenten en specifieke – vaak coronagerelateerde – risico’s.

Tussen medio juni en medio augustus zijn in 3 fasen vrijwel alle inspecties weer opgestart. De gevolgen van corona op de uitvoering van het MJP in 2021 zijn op dit moment nog niet te overzien, omdat bestaande en nieuwe beperkende maatregelen effect kunnen hebben op de productie en resultaten van de ILT.

11 toezichtprogramma’s

Vanaf 2021 werkt de ILT met 11 toezichtprogramma’s. Daarnaast is één programma gericht op het optimaliseren van de dienst- en vergunningverlening.

Een van de 11 programma’s richt zich op ‘Duurzame producten’. Doel van het programma is het opsporen van het niet-naleven van Europese richtlijnen. Het niet-naleven van de Ecodesign-richtlijn en de regelgeving voor energielabels leidt volgens de instantie tot energieverspilling door elektrische en elektronische apparatuur. Door naleving wordt tot bijna 2.035 terawattuur energie bespaard. Dat is bijna de helft van de Europese energiebesparingsdoelstelling voor 2020. Uit onderzoek van de Europese Unie blijkt namelijk dat 10 tot 20 procent van de producten niet voldoet aan de Ecodesign-richtlijn. Daardoor wordt ongeveer 10 procent van de mogelijke energiebesparing niet gerealiseerd. Daarnaast is er een nieuwe instroom van verboden stoffen in de economie, door gebruik van verboden stoffen in elektr(on)ische producten (Richtlijn 2011/65/EU, ‘RoHS’). Hierdoor is er een ongelijk speelveld met producenten die zich wel aan de regels houden. Ook zorgt deze ontwikkeling voor mogelijk vervuilde afvalstromen en ongeschiktheid voor hergebruik.

4 doelen

De ILT heeft daarom voor het programma ‘duurzame producten’ 4 doelen geformuleerd: minder onnodig gebruik van energie door producten; het gebruik van gevaarlijke en (zeer) zorgwekkende stoffen in producten voorkomen; minder onnodig gebruik van grondstoffen in producten; en betere afstemming van het productontwerp op het terugwinnen van grondstoffen.

Op basis van een risicoanalyse identificeert de ILT meerdere productgroepen waaronder koelapparaten voor huishoudelijk gebruik, airconditioners, huishoudelijke ovens en huishoudelijke verlichting (red. gerichte en niet-gerichte lampen, led, reflectorlampen en armaturen).

Toezichtsaanpak

Voor deze groepen bepaalt de ILT de toezichtsaanpak op basis van een eerste marktverkenning. Samenwerking met collega-inspecties is daar onderdeel van. Deze aanpak houdt onder meer systeemgericht toezicht in. Dit richt zich op de oorzaak van het niet-naleven door partijen in de keten en binnen een bedrijf, in plaats van op één product(groep). Dit doet de ILT door ‘reality checks’.

De oorzaken en motieven van niet-naleving combineert de ILT met de resultaten van de eerste marktverkenning. Daarna bepaalt de ILT de meest effectieve interventie. Hierdoor verbetert op fabrikant- en/of importeurniveau van meerdere productgroepen/producten in één keer de naleving. Het actuele toezicht beperkt zich daardoor niet alleen tot de benoemde producten en productgroepen. Doordat veel elektr(on)ische producten tegenwoordig via internet worden verhandeld en gekocht, zet de ILT internettoezicht in. Zo krijgt de ILT inzicht in onlinehandel en import. Waar nodig pakt zij dit aan. Door Edwin van Gastel, Marco de Jonge Baas